Kerstmis

1. Het feest van het licht voor verspreiding van het christendom
2. Het verhaal van de kerstman
3. Het kerstverhaal in een notendop
4. Culinaire kersttradities
5. Lees ook

Kerstmis is vaak synoniem aan het samenzijn met familie en vrienden, lichtjes, en lekker (veel) eten. Het is een sfeervol feest, ook dankzij de prachtige versieringen op straat en in de winkels. En de meeste mensen kiezen nog steeds ieder jaar voor een kerstboom in de kamer. Het kerstfeest is niet altijd een christelijk feest geweest: de Germanen, Romeinen, Egyptenaren en nog wat volken vierden rond 25 december midwinterfeesten. Dit waren feesten van dankbaarheid voor wat geweest was en hoop voor wat er zou komen. Deze feesten duurden van 24 december tot 6 januari. Er werd in deze periode niet gewerkt, maar enorm veel gegeten, gedronken en lawaai gemaakt. Het lawaai was om de geesten te verjagen. Ook werden er grote vreugdevuren ontstoken waarop brandoffers werden gebracht aan de goden, godinnen, en de doden. Men noemde dit het “feest van het licht”.

Het feest van het licht voor verspreiding van het christendom

In 381 kregen de feesten een christelijk tintje. Op 25 december werd Christus geboren. Tot 381 werd zijn kruisiging, besnijdenis en wederopstanding gevierd. Het heidense feest van het licht werd samengevoegd en opgenomen in het christelijke “feest van de vrede”. Van de populariteit van deze feesten werd door de kerk handig gebruik gemaakt om het christendom te verspreiden.

Het verhaal van de Kerstman

Waar komt dan de Kerstman toch vandaan? Het waren de geëmigreerde Nederlanders die zich in 1611 in Nieuw Amsterdam (tegenwoordig New York) vestigden die Sint Nicolaas meenamen als beschermheilige van deze stad. De Amerikanen adopteerden hem en langzaamaan veranderde hij in Santa, met rendieren, arrenslee en elfjes. Een Zweedse kunstenaar, Haddon Sundblom, ontwierp in opdracht van Coca Cola de Kerstman zoals we hem nu nog kennen: een dikke, gemoedelijke man, gekleed in rood, wit en zwart (de kleuren van Coca Cola). Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam Santa via het Amerikaanse leger mee naar Europa.

Het kerstverhaal in een notendop

Op een dag zag Maria een licht. Het was een engel die tot haar sprak: ik ben een boodschapper van God en kom je vertellen dat jij bent uitgekozen als moeder van een bijzonder kind die zal zorgen voor liefde en vrede voor alle mensen.” Maria was hoogzwanger toen zij met haar geliefde Jozef op reis ging naar Bethlehem. Daar aangekomen, waren alle herbergen vol. Maria en Jozef mochten in een stal slapen waar zij beviel van het kindje Jezus. Maria legde het kindje gewikkeld in doeken in de kribbe. Buiten waren herders bezig met hun schapen toen het plotseling licht werd. De engel sprak nu tot hen: “er is een bijzonder kindje geboren in Bethlehem. Een kind dat vrede zal brengen in de wereld. Het is geboren in een stal. Een grote ster zal jullie de weg wijzen.” De herders gingen meteen op pad en vonden het kindje Jezus. Ook drie wijzen uit het oosten waren op zoek naar het kindje Jezus. Zij hadden gehoord dat als het groot was, het koning van de Joden zou zijn. Ze vonden het kindje door de grote schitterende ster boven de stal. Koning Herodes voelde zich bedreigd met het bericht over de geboorte van dit koningskind. Hij stuurde soldaten om het kind te doden. Jozef was intussen door een engel gewaarschuwd en kon op tijd vluchten met Jezus en Maria naar Egypte. Toen koning Herodes dood was, keerden ze terug naar Nazareth, waar Jezus opgroeide en koning werd van de Joden.

Culinaire kersttradities

Kerstmis kent enkele traditionele culinaire kerstgerechten. Een onmiskenbare klassieker is de kalkoen bij het kerstdiner. Het bereiden van een kalkoen voor de kerstmaaltijd kwam in opmars door de Amerikanen die dit gebruik na de Tweede Wereldoorlog naar Europa brachten. Andere populaire vleessoorten horende bij het kerstdiner zijn: eend, gans, hazenrug, konijn, en andere wildgerechten. Een typisch kerstnagerecht is de Christmas Pudding, een machtige pudding die al enige weken van tevoren gemaakt wordt. En wat is kerst zonder de kerstkransjes, kerststol, en een kerstpakket van de werkgever vol culinaire zaken. Tegenwoordig wordt er door de meeste Nederlanders op één van de kerstdagen gekozen om te gourmetten met de familie. De kerstdagen blijven hoe dan ook onveranderd door de tijd heen bij uitstek de meest geschikte dagen om culinair eens flink uit te pakken.