Kleurstoffen

1. Natuurlijke en chemische kleuren
2. Regelgeving
3. Gevoeligheid voor kleurstoffen
4. Lees ook

Wanneer je boodschappen haalt en je kiest in de schappen voor je vlees, groenten of fruit, sta je er vaak niet bewust bij stil of de kleur van het product kunstmatig beïnvloed is. Toch wil het oog ook wat, en kies je vaak voor het mooie rode sappige stukje vlees zonder je af te vragen hoe het komt dat deze qua kleur er zo mooi uit kan zien. Kleur is een belangrijk onderdeel van voedsel en draagt onherroepelijk bij tot het genot van het eten. Kleurstoffen worden toegepast omdat veel waren bij blootstelling aan licht, lucht, bepaalde temperaturen, vocht en opslagcondities anders hun kleur zouden kunnen verliezen. De klant wil een mooi uitziend product. Soms maakt een kleurstof een product voor de consument aantrekkelijker door een extra dimensie aan de natuurlijke kleur te geven.

Natuurlijke en chemische kleuren

Een voedingskleurstof is een voedingsaanvullende stof die vooral gebruikt wordt om kleur toe te voegen of om de oorspronkelijke kleur van een levensmiddel op te halen of te herstellen. Men gebruikt hiervoor natuurlijke componenten, zoals kleurstoffen die uit zaden, groenten of fruit gehaald worden. Er kan gebruik worden gemaakt van chemische stoffen, gemaakt uit een chemische samenstelling of een biologische samenstelling. Tartazine is een goedgekeurd additief als kleurstof voor levensmiddelen. Tegenwoordig worden echter steeds meer natuurlijke kleurstoffen in de levensmiddelenindustrie toegepast, waaronder vooral segmenten van groenten en fruit. Bietensap en wortelolie zijn bekende voorbeelden.

Regelgeving

Er is een regelgeving met betrekking tot het gebruik van kleurstoffen binnen de Europese Unie. Deze is te vinden in het EU besluit 94/36. Het betreft kleurstoffen die in voedsel verwerkt mogen worden. De veiligheid van alle kleurstoffen, of ze nu chemisch of biologisch zijn vervaardigd, wordt grondig getest en steeds weer opnieuw geëvalueerd. Voor de Europese Unie worden de goedgekeurde kleurstoffen geëvalueerd door de Scientific Comité on Food. Dit comité bestaat uit wetenschappers met expertise op dit vakgebied. Er wordt door dit comité eveneens vastgesteld hoeveel van een specifieke kleurstof dagelijks mag worden geconsumeerd, zonder dat dit risico’s voor de gezondheid met zich meebrengt. De geëvalueerde kleurstoffen krijgen een E-nummer. Dit nummer geeft aan de kleurstof is veilig bevonden door de Europese Unie. Het E-nummer is eenvoudig te labelen in de diverse talen binnen de Europese landen. De consument kan aan de hand van de E-nummers een bewuste keuze maken voor het product.

Gevoeligheid voor kleurstoffen

Kleuren kunnen het uiterlijk van het voedingsmiddel verbeteren en aantrekkelijker maken voor de consument. Kleurstoffen kunnen worden onderverdeeld in twee groepen. De eerste groep bestaan uit pigmenten die voortgekomen zijn uit natuurlijke bronnen, zoals groenten, mineralen of dieren. De tweede groep bestaat uit pigmenten die niet uit de natuur zijn gehaald, maar kunstmatig zijn samengesteld. Er zijn vele discussies gaande of kleurstoffen het gedrag zou kunnen beïnvloeden. Kinderen zouden er hyperactief van worden of het zou leerachterstand kunnen veroorzaken. Britse onderzoekers hebben vastgesteld dat kinderen gevoelig zijn voor kleurstoffen. Het is echter niet wetenschappelijk bewezen. Tartrazine (E102) moet vermeden worden door mensen met overgevoeligheid voor salicylaten. Uit onderzoek blijkt dat deze kleurstof bij een zeer kleine groep mensen kan leiden tot netelroos, jeuk, en klachten van astmatische aard. Kinderen zouden deze kleur niet binnen moeten krijgen.