Weekdieren allergie

De mossel, de oester, de slak en de inktvis zijn weekdieren die je kunt eten. Voor velen zijn ze een delicatesse, maar er zijn ook veel mensen die er allergisch voor zijn. Je kunt weekdieren onderscheiden in tweekleppige weekdieren (oesters, mosselen, venusschelp, kampschelp, kokkel, zakschelp), slakken (zeeslakken: zeeoren, alikruiken en landslakken: wijngaardslak) en inktvissen. Weekdieren hebben geen skelet. Je kunt ze levend/vers, voorbewerkt en geconserveerd kopen.

In Europa zijn er naar schatting een miljoen mensen allergisch voor mosselen. Een mossel of weekdieren allergie kan zeer ernstig zijn. Bekende reacties zijn: (ernstige) misselijkheid, overgeven, huidirritatie, opgezwollen lippen, benauwdheid, maar ook een anafylactische shock wat tot een acute hartstilstand kan leiden. Een (ernstige) allergie is snel merkbaar. De kenmerken uiten zich meestal direct na het innemen van een kleine hoeveelheid. Een overgevoeligheid of intolerantie hoeft zich niet direct te uiten. Het kan zijn dat men pas uren later na het eten van een grotere hoeveelheid zich niet lekker gaat voelen, of de huid gaat jeuken.

Er is weinig bekend over de relatie voor bijvoorbeeld een mossel allergie en een schaal- en schelpdieren allergie. Het is wel bekend dat mensen met bijvoorbeeld een mossel allergie ook vaak overgevoelig zijn voor huisstofmijt en bijvoorbeeld wijngaardslakken. De grootste veroorzaker van een allergische reactie na het eten van een mossel of ander weekdier is het eiwit tropomyosine. Nu komt dit eiwit bij bijna alle dieren voor en ook bij de mens. Hoe meer de stof lijkt op die van de mens, hoe minder allergeen de stof is. Allergeen betekent dat het een stof is dat een allergische reactie kan veroorzaken. Bij een schaap of een koe is de gelijkenis bijna 100 procent. Bij slakken is de verwantschap 55 procent en is er dus meer kans op een overgevoelige reactie. Bij mosselen is het 51 procent, maar onderlinge verschillende soorten kunnen weer aan andere samenstelling hebben.

Gelukkig worden weekdieren in weinig producten verwerkt. Je kunt het eten van weekdieren dan ook redelijk eenvoudig vermijden. Mensen die enigszins overgevoelig zijn voor mosselen, hebben er meestal meer last van in het begin van het mosselseizoen (juli en augustus) omdat ze dan veel eiwit bevatten. In de maanden met de ‘r’ is het percentage eiwit lager. Sommigen menen dat het helpt om na de mossel maaltijd een glas melk te drinken.

Weekdieren zoals mosselen en oesters bederven snel en het eten van rauwe exemplaren kan gezondheidsrisico’s opleveren vanwege de bacterie listeria. Het eten van bedorven weekdieren kan al snel leiden tot voedselvergiftiging.