Lasagne

Lasagne is de benaming van een Italiaanse ovenschotel, dat oorspronkelijk bestaat uit pastavellen (lasagnebladen), gehaktsaus, bechamelsaus en kaas. Er zijn in de loop der tijd veel variaties op de schotel bedacht, maar voor het maken van een schotel met lasagnebladen wordt nog steeds dezelfde benaming (lasagne) gebruikt.

Hoewel wij lasagne als een typisch Italiaans gerecht kennen, is het waarschijnlijker dat de oorsprong van deze pastasoort bij de Grieken en de Romeinen ligt. Het is overigens nog helemaal niet zo duidelijk wie nu exact als uitvinder van de pasta kan worden aangewezen, maar het is wel onderzocht en bewezen dat de Grieken een soort brede, platte pasta maakten met de naam ‘laganon’. Het woord lasagne zou daar een verbastering van kunnen zijn. De Grieken kookten deze pasta niet, maar ze roosterden of bakten het in de oven. In de eerste eeuw was er een Romeinse schrijver Apicius die een pasta heeft beschreven met een vulling. Het wordt ‘lasagna’ genoemd. Er is geen oorspronkelijk recept gevonden, maar uit deze beschrijving kan men opmaken dat het gaat om een gerecht met meerdere lagen, bestaande uit pasta en vullingen met vlees en vis. Wetenschappers menen echter dat de tegenwoordige ravioli of tortellini daar beter van kan worden afgeleid en niet de lasagne zoals wij hem kennen.

In ieder geval is de herkomst van de traditionele lasagneschoten terug te brengen naar Marche en Emilia Romagna, regio’s in Italië aan de Adriatische Zee. In deze regio’s, maar ook verder in midden Italië kennen ze deze schotel. In Noord- en Zuid-Italië kun je vreemd opkijken als ze je bestelde lasagne aan tafel brengen. Daar verstaan ze onder ‘lasagna’ smalle stroken pasta die ze normaliter in de minestrone (soep) doen. Voor een bijzondere lasagne moet je eens een restaurant in de Toscane bezoeken waar ze lasagna bastarde serveren. Het is een lasagne, gemaakt van kastanjemeel.

Lasagne heeft aan populariteit grote delen van de wereld veroverd. Het oorspronkelijke gerecht is hier en daar aan de smaak van de lokale bevolking aangepast, waardoor er nu veel variaties bekend zijn. Zo is er de vegetarische lasagne, lasagne met spinazie en lasagne met zalm. De naam lasagne wordt ook gebruikt voor verschillende andere bereidingen, zolang er steeds sprake is van opgestapelde pastavellen met een losse vulling er tussen.